e-İrsaliye

e-İrsaliye Nedir? 

e-irsaliye, kağıt irsaliyeyle aynı özelliklere sahip olan fakat düzenlemeleri dijital ortamda yapılan elektronik bir belgedir. Belgenin elektronik ortamda iletilmesi, muhafaza edilmesi ve ibraz edilmesine yönelik her türlü düzenlemeyi kapsar. Bu tanımlar, “e-irsaliye nedir?” sorusuna yanıt olarak verilebileceği gibi mükellefleri, avantajları ve iptaline dair konuların da bilinmesi gerekir. e-irsaliye; kağıt ve baskı maliyetlerini ortadan kaldırmak, muhasebe süreçlerine hız kazandırmak ve mekan fark etmeksizin tüm cihazlardan evrakları takip edebilmek için geliştirilmiş bir sistemdir. Satılmak üzere veya satışı gerçekleştirilmiş olan malların bir adresten farklı bir adrese taşınmasını sağlayan kağıt irsaliye belgeleriyle aynı nitelikleri taşır. Bu sisteme geçişler 2018 yılında başlarken günümüzde, sunmuş olduğu avantajlardan dolayı oldukça yaygın bir kullanım alanına sahiptir.

e-İrsaliye Özellikleri Nelerdir?

• e-İrsaliye, kağıt halindeki irsaliye ile benzer özelliklere sahiptir. Ayrıca e-irsaliye kağıt irsaliye ile aynı hukuki özelliklerde ve geçerliliktedir.
• e-İrsaliyenin dijital alanda muhafaza edilme süresi 10 yıldır.
• İsterseniz geçmiş e-irsaliyelerinize rahatlıkla ulaşabilirsiniz.
• e-İrsaliyelerinizin dijital alanda olması kayıtlarınızın güvende olmasını sağlar.
• e-İrsaliyenin en temel özelliklerinden birisi alıcıya anında bilgi gönderilmesidir. Bu sayede kabul, red ve iade gibi süreçlerde olabildiğince hızlı anlaşmalar sağlanır.
• e-İrsaliyenin bir başka özelliği sevk irsaliyesi yerine de kullanılabilmesidir.

e-İrsaliye Başvuru Ve Sorgulama İşlemleri

e-İrsaliye başvuru işlemleri birçok farklı yol ile yapılabilmektedir. Bunlardan en yaygın olanı ise GİB Portal Yöntemi ile e-İrsaliye başvuru işlemi gerçekleştirmektir. portal.efatura.gov.tr/efatura/egiris.jsp adresinden giriş yaparak e-İrsaliye kullanmak istiyorum butonuna tıklayın daha sonra başvurunuzun onaylanmasını bekleyin. Eğer başvurunuz onaylanırsa e-İrsaliye başvuru işleminiz tamamlanacaktır. Ayrıca e-irsaliye sorgulama işlemlerinizi , GİB’in resmi sitesindeki “e-irsaliye kullanıcı listesi” üzerinden yapabilirsiniz. e-irsaliyeye geçiş yapan mükellefler bu sayfa üzerinden periyodik olarak yayınlanmaktadır.

2023’de e-İrsaliye Kimler İçin Zorunlu? 

Bu sistem, ilk olarak Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirli işletmeler için zorunlu tutulmuş olsa da Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ne göre kapsamı genişletilmiştir. Buna göre e-irsaliye zorunluluğu 2023 yılında aşağıdaki mükellefleri kapsamaktadır:

• 2022 yılında cirosu 10 Milyon Türk Lirasının üzerinde olan ve e-fatura uygulamasına kaydı bulunan mükelleflerin, 1 Temmuz 2023 tarihinden itibaren e-irsaliye geçiş zorunluluğu bulunmaktadır. 
• Demir veya çelikten eşyaların üretimi, ithalatı ve ihracatı faaliyetlerinde bulunan (GTİP) mükelleflerin zorunluluğu bulunur. Bu kişilerin “e-fatura” uygulamasına dahil olup olmaması ise önemli değildir. 
• Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nda verilen listedeki malların üretimi, teslimi veya ithalatı gibi faaliyetler sebebiyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan (EPDK) lisans alanlar, e- irsaliye geçiş zorunluluğu 2023 kapsamında değerlendirilmiştir. 
• Özel Tüketim Vergisi Kanununca ekli olan listedeki malları üreten, inşaa eden ve ithal edenlerin bu sisteme geçme zorunluluğu vardır. 
• Maden sertifikası veya ruhsatı alanlar, şeker üretimi gerçekleştirenler ve Gübre Takip Sistemi’nde bulunanlar da kapsam dahilinde kabul edilmiştir. 

Söz konusu mükelleflerin 1 Temmuz 2023 tarihinden önce e- irsaliye uygulamasına geçiş yapmaları istenmiştir. Bu uygulamaya sorunsuz bir şekilde geçmek ve aklınızdaki soru işaretlerini gidermek için bizimle her zaman iletişime geçebilirsiniz. 

E-İrsaliye Mükellef Sorgulama 

E-irsaliye mükellef sorgulama sayesinde, hangi meslek gruplarının elektronik irsaliye sistemine geçmesinin zorunlu olduğunu öğrenebilirsiniz. Uygulamaya zorunlu tutulan meslek gruplarından birinde faaliyet gösteriyorsanız, kısa sürede sisteme entegre olmanız gerekir. Dilerseniz e-irsaliye zorunluluğu şartları hakkında bilgileri, Net-BT Danışmanlık ekibimizle iletişime geçerek öğrenebilirsiniz. 

E-İrsaliye Geçiş Zorunluluğu 2023

Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan; Sıra No 509 Kodlu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği gereğince bazı meslek gruplarının elektronik irsaliye sistemine kayıt olmaları zorunlu tutulmuştur.

Mevcut tebliğe göre; 2022 yılında cirosu 10 milyon TL’nin üzerinde olan, GTİP 72 ve GTİP 73 eşyaların imalindan ihracına kadar faaliyette bulunan mükelleflere, e-fatura uygulamasına kayıt olma şartları aranmaksızın e-irsaliye zorunluluğu getirilmiştir. Fakat ticari kazancı basit usulde olanlar, bu uygulamanın dışında tutulmuştur. Bu mükellefler için geçiş zorunluluğu bulunmamaktadır. 

E-İrsaliye ile Kâğıt İrsaliye Arasındaki Farklar Nelerdir? 

Elektronik irsaliye ile kağıt irsaliye arasında, hukuki açıdan bir fark yoktur. Fakat normal irsaliyeden ayrı olarak elektronik irsaliyede; taşıma eylemini gerçekleştiren şoförün kimlik bilgisi ve taşımada kullanılan aracın plakası yer alır. Kullanıcılar gib e-irsaliye sistemi üzerinden teslim aldıkları ürün için red veya kabul yanıtını verirler. Bu teslimat, işlemleri oldukça pratik bir düzleme indirirken işlem sırasında yaşanan hatalar ya da aksaklıklar konusunda satıcı bilgi sahibi olur. 

E-İrsaliye Avantajları Nelerdir? 

Gib e irsaliye ekranından takip edebileceğiniz irsaliye işlemleri, normal kağıt üzerinde yapacaklarınıza nazaran çok daha basittir. Tüm işlemlerinizi dijitalden yürütür, kâğıt ile uğraşma zorunluluğundan kurtulursunuz. Eğer e-fatura veya e-arşiv üzerinde kaydınız bulunuyorsa, bu işlemleri daha pratik bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. 

E-irsaliye portal sayesinde kırtasiye masrafı için bütçe ayırmanıza gerek kalmaz. Sadece kağıt masrafından değil, kargolamadaki maddi yükten de muaf olursunuz. Kargo giderlerinizle beraber, basım veya arşivleme gibi iş yükleriniz de azalır. Elektronik ortam şirketler arasındaki iletişimi daha sağlıklı hale getirirken bilginin yok olması gibi bir durumla kesinlikle karşılaşmazsınız. 

Tüm süreci; alınan, teslim edilen, red yiyen veya kabul gören işlemleri, e irsaliye portal ile görüntüleyebilirsiniz. Elektronik irsaliye işlerinize hız katarken toplu ya da kısmi yazdırma gibi işlemleri gerçektirebilmenize de imkan tanır. Fakat en büyük ve en önemli avantajı, karşılıklı memnuniyet sağlamasıdır. 

• Çevre dostudur.
• Basım ve saklama/arşivlemesi kolaydır.
• Taşıma anında kaybolma riski yoktur.
• Dilediğiniz zaman yeni irsaliye oluşturabilir veya eski irsaliyeleri görüntüleme vardır.
• Güvenlidir bu yüzden kötüye kullanımı engellemesi vardır.
• Hızlı arama, erişim ve iletim özelliği vardır.
• Kağıt İrsaliyede bulunması gereken tüm bilgiler yer alır.
• Sevk İrsaliyesi belgesi ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
• Sadece sisteme kayıtlı firmalar arası e-İrsaliye oluşturulabilir (e-Fatura gibi).
• Kağıt, baskı gibi kalemlerde maliyeti azaltarak tasarruf sağlar.

Sevkiyatların hızlanması ve işlemlerin hemen sonlanması da süreç yönetimini kolaylaştıracaktır. Tüm bu avantajlardan ve daha fazlasından yararlanmak isterseniz, firmamızla iletişime geçebilirsiniz. 

E-İrsaliye Nasıl Gönderilir? 

Elektronik irsaliye göndermek için öncelikle e-irsaliye gib portalını ya da çalışmış olduğunuz entegratör platformunu açmanız gerekir. Bu portalda, belge için zorunlu olan bilgileri girmeniz istenir. Bunlar kısaca şu şekildedir: 

• Elektronik irsaliyenin belge numarası ve düzenlenme tarihi
• İrsaliyeyi düzenleyen kişinin ismi ve soyismi, adresi, vergi dairesi ve vergi kimlik numarası, ticaretteki ünvanı 
• Müşterinin adı- soyadı, ticaretteki ünvanı, işyeri adresi, teslimatın yapılacağı diğer adres (Müşterinin vergi dairesi ve vergi kimlik numarasını biliyorsanız bunu da yazabilirsiniz) 
• Nakil olan malın türü ve miktarı (e-irsaliye başvuru esnasında taşınacak olan malın miktarını kesin olarak yazmanız gerekmektedir) 
• Planlanan sevk tarihi, saati ve dakikası. 

Bu adımları takip ederek elektronik irsaliyenizi oluşturup gönderebilirsiniz. Tüm bu işlemler “e-irsaliyesi başvurusu nasıl yapılır?” sorusunun da yanıtı niteliğindedir. Başvuru ve gönderim hakkında detaylı bilgiye ihtiyacınız varsa, firmamız bu konuda profesyonel destek sağlayacaktır. 

E-İrsaliye Sorgulama Nasıl Yapılır? 

E- irsaliye uygulamasına geçen mükellefler ve gönüllü olan kullanıcılar; Gelir İdaresi Başkanlığı resmi web sitesinde yer alan “kullanıcı listesi” bölümünde yazılıdır. Buradan e-irsaliye sorgulama yapabilirsiniz. 

e-İrsaliye Mükellefleri için E-Fatura Zorunlu Mu? 

E- fatura, mevcut faturanın elektronik ortamda oluşturulmuş halidir. Bu fatura aynı zamanda elektronik ortamda saklanabilir, ibraz ve raporlama içerebilir. Mükelleflerin irsaliye gönderebilmeleri için öncelikle e- fatura düzenlemesi yapmaları gerekmektedir. “e-arşiv fatura irsaliye yerine geçebilir mi?” sorusuna ise; satıcı ya da yetkili tarafından imzalanmış olan bilgi fişi, e-arşiv faturalarda irsaliye yerine geçebilir, şeklinde yanıt vermek mümkündür. 

Düzenlenmiş olan faturanın irsaliye yerine geçmesi için üzerinde “irsaliye yerine geçer” ibaresinin yer alması gerekir. Aksi takdirde e-faturanın irsaliye yerine geçmesi mümkün değildir. Bununla birlikte “e-irsaliye fatura yerine geçer mi?” konusunda bilinmesi gereken farklı detaylar vardır. İrsaliye, malın sevkini ispat eden bir belge niteliği taşıdığından fatura yerine geçmesi söz konusu değildir. Elektronik ortamda irsaliyesi düzenlenmiş mallar adına ayrı bir fatura gönderimi yapılması gerekmektedir. 

E-İrsaliye Nasıl İptal Edilir? 

Gib e-irsaliye başvuru sonrasında işlemi iptal etmek mümkün değildir. 509 sıra numarasına tabii olan VUK genel tebliğindeki uygulama kılavuzuna göre, elektronik irsaliyenin iptali söz konusu değildir. Fakat alıcı, irsaliye üzerinde adı geçen malların ya da alıcı bilgisinin hatalı olması durumunda red yanıtı verebilir. 

Malın fiilen sevkinden önce e-irsaliye iptali mümkün değildir ancak red alabilir. Bazı hallerde irsaliyenin kısmi kabulü de mümkündür. Göndericinin bilgilendirilmesi durumunda irsaliye düzenlenir ve kısmi kabul alır. Bu durum sadece mal sevkinin gerçekleştiği durumlarda geçerlidir. E-irsaliye reddetme, mal nakledilmeden yapılan bir eylemdir. 

E-İrsaliye Red Yerse Ne Olur? 

E irsaliye reddetme, gerekli bilgilerin eksik girilmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Normal şartlarda irsaliye iptal edilemez ancak red yiyebilir. Sevkiyatı sağlanan malın, muhteva kısmı eksik veya hatalı yazılmışsa ve alıcı tarafından “irsaliye yanıtı” kısmına “red” yazılmışsa, yeniden e-irsaliye başvuru sürecine girilmesi gerekir. Red durumu, yeni başvuru süreci ve şartları hakkında detaylı bilgileri NetBT Danışmanlık ekibimizle iletişime geçerek öğrenebilir, firmamızdan profesyonel destek alabilirsiniz.